Almaniya, Hollandiya və Fransa da daxil olmaqla yeddi ölkə dekabrın 19-da 2035-ci ilə qədər CO2 (karbon qazı) tullantılı elektrik stansiyalarını elektrik sistemlərindən ləğv etmək öhdəliyi götürüb.
Caspian Barrel The Business Standard dərgisinə istinadən xəbər verir ki, ümumilikdə bu ölkələrin payına Avropa İttifaqı (Aİ) üzrə elektrik enerjisi istehsalının təxminən yarısı düşür – əsasən Avropanın iki ən böyük enerji istehsalçısı Almaniya və Fransanın töhfələri sayəsində.
Karbon tullantısız elektrik istehsalı öhdəliyi Aİ üzvləri Avstriya, Belçika, Fransa, Almaniya, Lüksemburq və Niderland, o cümlədən Aİ üzvü olmayan İsveçrə tərəfindən qəbul edilib.
Birgə bəyanatda ölkələr bildiriblər ki, Aİ-nin mövcud iqlim tədbirləri, ehtimal ki, Avropanı 2040-cı ilə qədər CO2-dən azad enerji sektoruna doğru istiqamətləndirəcək.
Birlikdə daha sürətli hərəkət etməyə razılaşan ölkələr, böyük həcmdə aşağı karbonlu enerjini şəbəkəyə inteqrasiya etmək və onun ölkə sərhədləri boyunca axmasını təmin etmək üçün kifayət qədər şəbəkələr və enerji anbarı qurduqlarına əmin olmaq üçün infrastrukturu birgə planlaşdırmağa kömək edəcəklərini bəyan ediblər.
Niderlandın müvəqqəti energetika naziri Rob Jetten “bizim ölkələr bir-biri ilə sıx şəkildə inteqrasiya olunmuş elektrik sisteminə malikdirlər və bəzi ərazilərdə dəniz enerjisi potensialından faydalanmaq imkanı mövcuddur” fikrini səsləndirib.
Avropa Ətraf Mühit Agentliyinin məlumatlarına görə, ümumilikdə, 2022-ci ildə Aİ elektrik enerjisinin 41%-ni bərpa olunan mənbələrdən əldə edib.
Lakin enerji istehsalının CO2 intensivliyi ölkələr arasında əhəmiyyətli dərəcədə fərqlidir.
Məsələn, Avstriya artıq elektrik enerjisinin dörddə üçündən çoxunu (75%-Nİ) bərpa olunan enerji mənbələrindən alır, Fransa isə elektrik enerjisinin istehsalında təxminən 70% -i CO2 emissiyası olmayan nüvə enerjisindən istifadə edir, bununla yanaşı Polşa elektrik enerjisi generasiyasında kömürdən intensiv istehlaka görə Aİ ölkələri arasında karbon emissiyasının çoxluğuna görə öncül ölkə olaraq qalır.
“Ember” analitik mərkəzi tərəfindən modelləşdirmə bütün Avropanın enerji sektorunu 2035-ci ilə qədər demək olar ki, karbonsuzlaşdırmasının mümkün olacağını, külək və günəşin həmin tarixə qədər elektrik enerjisinin 80%-ə qədərini istehsal edəcəyini, kömür və qazın elektrik istehsalında böyük ehtimalla aradan qaldırılacağını təxmin edir.
“Ember”in hesablamalarına əsasən, bu məqsədə çatmaq üçün bərpa olunan enerji mənbələrinə və şəbəkələrə 750 milyard avroya qədər ilkin investisiyalar tələb olunacaq, lakin 2035-ci ilə qədər ölkələr mədən yanacaqları üçün çox azaldılmış qanun layihəsi sayəsində cari planlarla müqayisədə ümumilikdə pula qənaət etmiş olacaqlar.